P. 6890: Brief des Kaisers Hadrian

Material:  Papyrus Erwerbung:  Sammlung Brugsch 1891.
Fundort:  Faijûm (?)
Form:  Blatt Standort:   Papyrusdepot
Umfang:  33 Zeilen. Beschriftung:   Rekto, parallel zu den Fasern
Sprache:  Griechisch Andere Seite:   unbeschriftet
Textgattung:  dokumentarisch Schreibweise:  
Datierung:  4. – 29. August 119 n.Chr. Herkunft:  Alexandreia (?)
Inhalt:
Kopie eines aus dem Lateinischen übersetzten Briefes des Kaisers Hadrian an den Präfekten Rammius. Darin erlaubt der Kaiser den aus verbotenen Beziehungen der Soldaten entstandenen Kindern, als Erben im Status von cognati anerkannt zu werden. Er bezeichnet die Maßnahme als Gnadenbeweis, da die frühere, strengere Regel vorangegangener Kaiser, aufgrund derer solche Kinder von dem Erbschaft völlig ausgeschlossen blieben, abgemildert wurde. Sie können jetzt ein, wenn auch beschränktes, Recht auf die Erbschaft beanspruchen.
Publikation:
U. Wilcken, BGU I 140; Chrest.Mitt. 373 (L. Mitteis) = BL I 22; Schubart, Papyri Graecae Berolinenses 22 a (nur Z. 10–16); Sel.Pap. II 213 (A. S. Hunt - C. C. Edgar); David - van Groningen, Papyrological Primer 65–67, Nr. 34 = BL III 8; Doc.Eser.Rom. 212–213, Nr. 108 (S. Daris) = BL V 10; E. M. Smallwood, Documents illustrating the principates of Nerva, Trajan and Hadrian, Cambridge u.a., 2009, 114–115, Nr. 333 = BL V 10; Oliver, Greek Constitutions 167–170, Nr. 70 = BL IX 16.
Weitere Literatur:
Zur Datierung und Z. 3 und 5 vgl. E. Boswinkel, Die Datierung von BGU I 140, in: P. W. Pestman (Hg.), Textes et études de papyrologie grecque, démotique et copte [Pap.Lugd.Bat. XXIII], Leiden 1985, 3–6 = BL VIII 19; zu Z. 2 und 5 vgl. K. A. Worp, A Note on BGU I 140, ZPE 134, 2001, 182 = BL XII 10; zu Z. 3 vgl. F. A. J. Hoogendijk - P. van Minnen, P.Leid.Inst., S. 152, Anm. 2 und BL IX 16–17; zu Z. 3–4 vgl. A. Stein bei W. H. Buckler, Epistula Traiani. Rectification, RPh 11, 1937, 404 = BL IV 3; Erman - Krebs, Aus den Papyrus 121–122 (dt. Übers.); Schubart, Ein Jahrtausend am Nil (1912) 38–39, Nr. 31 und (1923) 53–54, Nr. 37(dt. Übers.); Johnson, Roman Egypt 678–679, Nr. 411; Campbell, Roman Army 157–158, Nr. 260 (engl. Übers.); Metzger, Nachrichten aus dem Wüstensand, Nr. 66 (dt. Übers.); J. Gaudemet, Le droit privé romain. Textes choisis et présentés, Paris 1974, 226, Nr. 22 (fr. Übers.); G. Schiemann, Zur Rechtsstellung der Soldatenkinder in vor-severischer Zeit, in: H.-P. Benöhr u.a. (Hgg.), Iuris professio. Festgabe für Max Kaser zum 80. Geburtstag, Wien u.a. 1986, 233–244 = BL VIII 19; S. Link, Römische Militärdiplome "Für die ganze Familie", ZPE 63, 1986, 191–192 = BL VIII 19; zu Z. 9 vgl. N. Kruit, BL VIII 19; Link, Konzepte der Privilegierung 93–95 = BL IX 16; S. E. Phang, The marriage of Roman soldiers (13 B.C. – A.D. 235). Law and family in the imperial army, Leiden 2001, 38–40 und 402–403 = BL XII 10; B. Pferdehirt, Die Rolle des Militärs für den sozialen Aufstieg in der römischen Kaiserzeit, Mainz 2002, 220–221 (dt. Übers.); G. Purpura, I papiri e le costituzioni imperiali in Egitto, Aegyptus 89, 2009, 185, Nr. 123; B. Anagnostou-Canas, in: Keenan - Manning - Yiftach-Firanko, Law and legal practice 217–218, Nr. 4.6.2b (engl. Übers.); vgl. Modrzejewski, Loi et Coutume 268, mit Anm. 41, und 288–290, mit Anm. 15 und 21; zu Z. 10–20 vgl. E. Skarsouli, Honigsüße Briefe und lastende Worte. Studien zur Äußerung von Emotionen durch metaphorischen Sprachgebrauch im Altgriechischen [Papyrologica Coloniensia XLVIII], Paderborn 2023, 212f. (dt. Übers.).
Kataloge:
TM 20197  HGV 20197  Papyri.info 20197
Text, basierend auf der Duke Databank of Documentary Papyri (CC BY), s. Link:

chr.mitt.373.xml

1ἀν[τί]γρα(φον) ἐπ̣ισ̣τ[ολ(ῆς) τοῦ κυρίου με]θηρμ[ην]ευ-
2μένης [κατὰ τὸ δυνατ]ὸ̣ν̣(*)
3[ἥ γ]ε̣(*) Τραι[α]νο[ῦ Ἁδριανοῦ Σεβαστο]ῦ [τὸ γ](*)
4[Που]π̣λίου Δ̣[ασσουμίου](*) [ Ῥου]στικοῦ
5[ὑπά]τοις προε[τέθη ἐν Ἀλεξ(ανδρείᾳ) ἐν τ]ῇ παρεμβολ(ῇ)(*)
6τ̣ῆ̣[ς] χειμασία[ς λεγιῶνο(ς) τρίτης] Κυ[ρ]ηναικῆς
7κ[αὶ] λεγιῶνο(ς) [β] κ[αὶ εἰκο]στ[ῆ]ς Δη̣ιοτεριανῆς
8πρίδιε νό[ν]ας Ἀουγο[ύσ]τας, ὅ ἐ̣σ̣τ̣ι̣ν̣ Μεσορὴ
9ια ἐν πρινκε[π]ίοι[ς].
10ἐπί[σ]ταμαι, Ῥάμμιέ μου, τ[ο]ύτους, ο[ὓ]ς οἱ
11γονεῖς αὐτῶν τῷ τῆς στρατείας ἀνεί-
12λα[ν]το χρόνῳ, τὴν πρὸς τὰ πατρικὰ
13[ὑπάρ]χοντα πρόσοδον κεκωλῦσθαι,
14κ[αὶ τ]οῦτο οὐκ ἐδόκει σκληρὸν ε[ἶ]ναι
15[τὸ ἐν]αντίον αὐτῶν τῆς στρατιω[τι]κῆ[ς]
16[διδα]χῆς πεποιηκότων. ἥδιστα δὲ
17αὐτὸς προείεναι(*) τὰς ἀφορμὰς διʼ ὧν
18τὸ αὐστηρότερον ὑπὸ τῶν πρὸ ἐμοῦ
19Αὐτοκρατόρων σταθὲν φιλανθρωπό-
20τερ[ο]ν ἑρμηνεύω. ὅνπερ τοιγαροῦν
21τ[ρόπ]ον οὔκ εἰσιν νόμιμοι κληρο-
22[νόμ]οι τῶν ἑαυτῶν πατέρων οἱ τῷ
23[τ]ῆς στρατε[ί]ας χρόνῳ ἀναλ[η]μφθέν-
24τες, ὅμως κατ[ο]χὴ[ν] ὑ[πα]ρχόντων
25ἐξ ἐκείνου τοῦ μέ[ρ]ους τοῦ διατάγμα-
26τος, οὗ καὶ τοῖς πρὸς [γ]ένους συνγενέσι
27δίδοται, αἰτεῖσθαι δύνασθαι καὶ αὐτοὺς
28κρε[ίν]ω(*) . ταύτην μου τὴν δωρεὰν
29καὶ τοῖς στρατιώταις ἐμοῦ καὶ τοῖς οὐε-
30τρανοῖς εὔγνωστόν σε ποιῆσαι δεή-
31σει, οὐχ ἕνεκα τοῦ δοκεῖν με αὐτοῖς
32ἐνλογεῖν, ἀλλὰ ἵνα τούτῳ χρῶνται,
33ἐὰν ἀγνοῶσι.

Apparatus


^ 2. BL 12.10: [  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣]ω̣ prev. ed.
^ 3. BL 8.19: [ἣ] [(ἔτους)] γ prev. ed.
^ 3. BL 8.19: prev. ed.
^ 4. BL 4.3: Α[ἰλίου τὸ γ καὶ] prev. ed.
^ 5. BL 12.10: προε[τέθη ἐν] [  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣  ̣] [ἐν τῆ]ι π̣α̣ρ̣εμ̣β̣ολ(ῆι) prev. ed.
^ 17. προίεμαι
^ 28. κρίνω
Digitalisate (siehe Nutzungshinweise):
Vorschaubild
Publizierte Abbildungen:
BGU I, Tafel II; Schubart, Papyri Graecae Berolinenses, Tafel 22a (Z. 10–34); P. W. Pestman (Hg.), Textes et études de papyrologie grecque, démotique et copte [Pap.Lugd.Bat. XXIII], Leiden 1985, Tafel I = BL VIII 19.

Bitte hinterlassen Sie uns eine Nachricht:

* erforderlich

*